رشد 111 درصدی منابع اعطای تسهیلات بانک توسعه صادرات به شرکت‌های دانش‌بنیان‌

هوش مصنوعی، محور حمایت‌های صندوق توسعه ملی در سال آینده

متوسط ارزبری محصولات دانش بنیان 30 درصد است و بدین ترتیب هر چه در صادرات دانش بنیان ها سرمایه‌گذاری کنیم، خالص ارزآوری بیشتری برای کشور خواهد بود.

آیین امضای توافقنامه معاونت علمی با صندوق توسعه ملی و بانک توسعه صادرات در راستای تسهیل دسترسی شرکت‌های دانش‌بنیان به ابزارهای تأمین مالی و اعتباری صادراتی کوتاه‌مدت با حضور معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری در محل این معاونت برگزار شد.

«علم به مثابه قدرت»، پارادایم امروز ماست

روح‌الله دهقانی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری طی سخنانی در مراسم، امضای این توافق‌نامه را امری مغتنم دید به ویژه اینکه در این نشست بحث هایی کاربردی و عملیاتی طرح شد که نشان از جدیت طرفین و حضورشان در میدان عمل داشت. اگر مروری بر تاریخچه علم و فناوری و کارکرد این فضا بر ساختار جوامع داشته باشیم، در می یابیم که در این زمینه سه دوره تاریخی قابل تفکیک است؛ نخست، پارادایمی است که در آن «علم به مثابه امری زینتی» در نظر گرفته می‌شد، در آن دوران، از علم در دربار پادشاهان تنها به عنوان امری زینتی تقدیر می شد و به نوعی یکی از تفریحات سالم بشر به شمار می رفت. به گفته دهقانی در دوران انقلاب صنعتی اما علم از پارادایم پیشین خود(امری زینتی)، گذر و به عنوان موضوعی که می تواند خلق ثروت کند، مطرح شد و در نتیجه توجه و کاربست آن، عملا اقتصادها توسعه پیدا کرد؛ کشورهای آسیای جنوب شرقی، آمریکا و اروپا اغلب با چنین رویکردی توانستند با سرعت و به شکلی شتابان، اقتصادشان را توسعه ببخشند. پارادایم سومی که معاون علمی رئیس جمهور به آن اشاره کرد و معتقد بود که امروز و اکنون ما را می سازد، پارادایم «علم به مثابه قدرت» است. از 10 سال پیش، علم و فناوری نه فقط به عنوان عاملی ثروت آفرین که به عنوان مقوله ای اقتدارآفرین مطرح شده و اتفاقا به همین دلیل است که کشورهای حوزه خلیج فارس با چنین شتابی ورود به حوزه های علمی را در دستور کار خود قرار داده اند. ما نیز به دنبال تاکیدات مقام معظم رهبری بر حوزه علم و فناوری، توجه به این حوزه را سرلوحه خود قرار داده و ظرفیت این فضا را در قدرت و اقتدار آفرینی فهم کرده ایم. اینکه صندوق توسعه ملی، شعار و برنامه پیش روی خود در سال 1403 را تمرکز بر حوزه هوش مصنوعی قرار داده، امری مغتنم است و نشان می‌دهد که صندوق به عنوان نهادی ملی در حوزه های سرمایه گذارانه چقدر بر نقش تعیین کنده و شکننده فناوری هوش مصنوعی واقف است و این امری دلگرم کننده است. سال گذشته 850 میلیون دلار صادرات داشتیم و پیش بینی شده که امسال این عدد به 2.2 میلیارد دلار برسد و رشدی سه برابر داشته باشیم که خود موضوعی خوشحال کننده است اما واقعیت این است که این میزان در مقایسه با GDP کشور عددی نیست. به گفته دهقانی، مساله خوشحال کننده دیگر این است که بر اساس مطالعات صورت گرفته، متوسط ارزبری محصولات دانش بنیان 30 درصد است؛ یعنی، اگر دو میلیارد و 200 میلیون تومان صادرات داشته باشیم، ارزبری آن حدود 700، 800 میلیون دلار می شود و معنایش این است که هر چه در صادرات دانش بنیان‌ها هزینه کنیم؛ از این جهت که ارزش افزوده ناشی از فناوری را صادر می کنیم، دستاورد بهتر و بیشتری را رقم زده‌ایم؛ بنابراین، هر چه که به صادرات محصول دانش بنیان کمک کنیم، خالص ارزآوری برای کشور بیشتر خواهد بود.

همتی جدی برای حمایت از دانش بنیان وجود دارد

افشین خانی، مدیرعامل بانک توسعه صادرات ایران دیگر سخنران این نشست بود و طی سخنانی گفت: همانطور که مقام معظم رهبری هم تاکید داشته اند، کلید پیشرفت کشور، علم و فناوری است و این مهم به درستی محقق نمی شود مگر اینکه شرکت های دانش بنیان در این زمینه پیشگام و پیشران باشند، اگر امروز می خواهیم به بهبود تراز تجاری برسیم، چاره ای نداریم جز اینکه به شرکت های دانش بنیان بپردازیم. وی با بیان اینکه منابع اعطای تسهیلات بانک برای شرکت های دانش بنیان نسبت به سال گذشته 111درصد رشد داشته است، افزود: صندوق پژوهش و فناوری شریف که زیر مجموعه بانک توسعه صادرات است، بیش از 2050میلیارد تومان ضمانت نامه برای شرکت های دانش بنیان صادر کرده است و این نشان می دهد که همتی جدی برای حمایت از دانش بنیان وجود دارد. خانی همچنین در پایان تاکید کرد: ثبت سفارش‌هایی که از محل تسهیلات بانک توسعه صادرات ایران باشد، دیگر در صف نمی مانند و این اقدامی است که در هماهنگی با بانک مرکزی از هفته گذشته اجرایی شده است.

اختصاص منابع به حوزه های دانش بنیان اقدامی سرمایه گذارانه است

مهدی غضنفری، رئیس هیئت عامل صندوق توسعه ملی با بیان اینکه امضای این توافق نامه گامی تاریخی در حوزه حمایت از دانش بنیان ها محسوب می‌شود، گفت: ماموریت ما در صندوق توسعه ملی به کارگیری و سرمایه گذاری عواید حاصل از نفت و گاز برای آیندگان است و از آنجا که حوزه‌های دانش بنیان هم امروز به نوعی تضمین کننده آینده این نسل محسوب می‌شوند، تعامل و تسهیلگری در تامین منابع این شرکت ها با ماموریتی که در اساسنامه به ما محول شده هم راستا است. از این رو، ما خودمان را در کنار معاونت علمی می‌بینیم و در این توافق نامه، ورود به فضای ارزی را در کنار فضای ریالی که پیشتر در سال های گذشته داشتیم، اضافه کرده ایم. وی اختصاص منابع به حوزه های دانش بنیان را اقدامی سرمایه گذارانه خواند و تصریح کرد: هر نوع تامین منابع مالی در حوزه های دانش بنیان همراه با درآمد زایی است و ما نباید به آن نگاه هزینه ای داشته باشیم چرا که ماهیتی سرمایه گذارانه و سودآورانه دارد. غضنفری در پایان به شعاری که صندوق هر سال سرلوحه اقدامات خود قرار داده هم گریز زد و گفت: در سال 1401 ورود به سرمایه گذاری، سال 1402 ورود به بالادست نفت و سال 1403 را سال هوش مصنوعی در نظر گرفته ایم و با نهادسازی آن می‌کوشیم به این مهم جامه عمل بپوشانیم. مضاف بر اینکه حضور صندوق در شورای راهبری هوش مصنوعی به این ماموریت، جدیت بیشتری می بخشد. وی در این راستا، تاکید کرد: سال آینده صندوق آمادگی خود را برای مشارکت با شرکت هایی که در سطحی عالی کار هوش مصنوعی را پیش می برند، اعلام می کند.