دهه‌های 1950 تا 1960 به عنوان سال‌های آغازین رشد و توسعه مدیریت پروژه در دنیای معاصر شناخته می‌شود. همچنین در اوایل قرن20 میلادی، بسیاری از متدها و روش‌ها و متولوژی‌های مدیریت پروژه تعریف و توسعه یافتند. در ادامه تاریخچه کامل مدیریت پروژه را مرور می‌کنیم.
مقدمه
ریشه مدیریت پروژه به حدود 2570 سال قبل از میلاد مسیح و ساخت هرم بزرگ جیزه برمیگردد! که نشانه‌های استفاده از مفهوم مدیریت پروژه در آنها دیده می‌شود.
تخت جمشید که به دستور داریوش ساخته شده بود با کیفیت بالا و بکارگیری نیروی عظیم انسانی و همچنین سیستم پایه مدیریت پروژه ساخته شده است که بدون شک هرکس این ساخته تاریخی را مشاهده کند، حیرت زده خواهد شد. چرا که در هر گوشه آن نقش‌های هنرمندانه و چگونگی طراحی و ساخت آن در دو هزار و پانصد سال پیش با چنین کیفیت منحصر به فردی هر شخصی را شگفت‌زده خواهد کرد.
دیوار بزرگ چین که در سال 206 تا 221 قبل از میلاد ساخته است، مفاهیمی مثل سیسیتم‌های پایه مدیریت پروژه مثل مدیریت افراد، مدیریت زمان و مدیریت منابع در آن استفاده شده است.
هر یک از این پروژه‌ها از جمله پروژه‌های بزرگ و پیچیده تاریخ بشر هستند که با کیفیت بالا و بکارگیری نیروی عظیم انسانی و همچنین سیستم پایه مدیریت پروژه ساخته شده است.
این روند ادامه داشت تا بین قرن 15 تا 19 میلادی، مدیریت پروژه در ساخت بناها و توسط معماران و مهندسان خلاق دیده شد. همانند سر کریستوفر رن ریاضی دان مشهور، که بعد از آتش‌سوزی بزرگ لندن در سال 1666، 55 کلیسا از 87 کلیسای لندن را طراحی کرد و بر ساخت دوباره آنها نظارت داشت. این کار ترکیبی از تجربه و مهارت فنی معماری و مدیریت پروژه بود.
آغاز دوران مدیریت پروژه مدرن
در قرن 19 میلادی نشانه‌هایی از مدیریت پروژه مدرن با ایجاد پروژه بزرگ خط آهن و ساخت ریل‌ها دیده شد که چندین تن مواد خام و هزاران نیروی انسانی بر روی خطوط آهن کار میکردند که اینکار فقط با مفهوم مدیریت پروژه قابل توضیح و انجام بود.
هنری گانت با توسعه نمودار میله‌ای ابداعی خود، آغازگر حرکت پرشتاب بعدی در اواسط قرن 19 در پروژه‌های نظامی و هوافضای آمریکا و سپس انگلستان گردید. دهه‌های 1950 تا 1960 به عنوان سال‌های آغازین رشد و توسعه مدیریت پروژه در دنیای معاصر شناخته می‌شود.
در زمان جنگ جهانی دوم، نظامیان و رهبران صنایع از استراتژی‌های مدیریتی دقیق‌تری استفاده میکردند که منجر به ایجاد تکنیک‌های جدید مثل روش مسیر بحرانی شد.
این فعالیت در زمینه مدیریت پروژه در صنایع مختلف ادامه پیدا کرد تا در سال 1965و 1969 انجمن بین‌المللی مدیریت پروژه بنیان‌گذاری شد. در سال 1987 اولین نسخه از راهنمایی PMBOK توسط PMI منتشر شد.
در اوایل قرن 20 میلادی، بسیاری از متدها و روش‌ها و متولوژی‌های مدیریت پروژه تعریف و توسعه یافتند. از جمله میتوان به فعالیت‌های فردریک تیلور در استفاده از مفاهیم این مبحث برای کارهای روزانه کارگران اشاره کرد. او با استراتژی جدید، انجام کارها را هوشمندانه و بهینه کرد تا کارگران مجبور به سخت کار کردن در ساعات طولانی نباشند.
هنری گانت دستیار تیلور، از این مفهوم استفاده کرد و از نمودارها و تصاویر برای نشان دادن تکمیل کارهای پشت هم استفاده کرد. او با اینکار راه جدیدی برای به تصویر کشیدن مدیریت پروژه خلق کرد. در کتاب مرجع مهندسان صنایع اشاره شده است که هنری گانت به کمک ابزار ابداعی خود در خلال جنگ جهانی اول، توانست زمان ساخت کشتی‌های ترابری را به مقدار چشم‌گیری
کوتاه کند. نام پرآوازه گانت به عنوان پدر تکنیک‌های برنامه‌ریزی وکنترل پروژه در تاریخ ثبت گردیده است.
در سال 2001 متودولوژی مدیریت پروژه چابک یا agile، با ایجاد و معرفی Agile Manifesto یا بیانیه چابک به صورت جدی پایه‌گذاری شد.
در سال‌های بعد، از عنوان مدیریت پروژه برای ساخت زیردریایی‌های هسته‌ای و پژوهش‌های علمی ناسا و در پروژه‌های نیروی هوایی آمریکا استفاده شد.
حوزه مدیریت پروژه همواره برای همسو شدن با تغییرات سریع و تکنولوژی‌های جدید بازار در حال تغییر و پیشرفت است تا بتواند خروجی‌های سریع و به هنگامی را وارد بازار کند.
دهه‌های 1950 تا 1960 سرآغاز تکوین و توسعه بسیاری از روش‌ها و دانش‌های مربوط با مدیریت‌های 9گانه پروژه است که سال‌ها بعد توسط نرم‌افزارهای مختلف عملیاتی و در پروژه‌ها به کار گرفته شده است.
شرکت‌ها و سازمان‌ها مجبور به تغییرات همراه با تکنولوژی و آپدیت خود بودند چرا که در غیر این صورت در بازارهای بزرگ جهانی غرق می‌شدند. مدیریت پروژه و پروژه‌مداری در مدیریت تنها انتخاب وراه نجات فراروی پیمانکاران و سازمان‌ها بود.
در سال 1965 دنیا شاهد رشد شگرف استفاده از تکنیک‌های مدیریت پروژه نوین در صنعت ساختمان‌ها بود. در این سال شکست پروژه ساخت بمب افکن TSR-2، مشکلات و دردسرهای همزمانی تولید و توسعه پیش از تکمیل طراحی در پروژه‌ها را به اثبات رسانید.
فقدان مدیریت صحیح بر افزایش دستور کار پروژه، هزینه‌ها و تاخیرهای پروژه را بسیار بالا برد و در نهایت پروژه با شکست روبه‌رو شد.
بعد از آن در سال 1969 موسسه بین‌المللی مدیریت پروژه به عنوان اولین موسسه رسمی مدیران پروژه تاسیس گردید. یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این موسسه تدوین استاندارد جهانی دانش مدیریت پروژه است. از این پس بود که دگرگونی‌ها و پیشرفت‌های حوزه مدیریت پروژه، به صورت منسجم و مدون درآمد.
همانطور که در بالا به آن اشاره شد، مدیریت پروژه در سال‌های بسیار دور هم در زندگی مردم تاثیر خود را اثبات کرده و با گذشت زمان و پیشرفت علم، مدیریت پروژه نیز پیشرفت کرده و شکل مدرن و امروزی را به خود گرفته است. بدیهی است که در آینده‌ای نزدیک شاهد پیشرفت روش‌های این علم و کارآیی آن خواهیم بود.
0 نظر