سیکا؛ سامانه یکپارچه کسب و کار

مدل ‌SECI مدیریت دانش

مدل ‌SECI مدیریت دانش
تولید دانش‌ یک‌ فرایند حلزونی‌ متعامل‌ بین‌ دانش‌ ضمنی‌ و تصریحی‌ است‌. تعاملات‌ این‌ دو نوع‌ دانش‌ منجر به‌ تولید دانش‌ جدید می‌ شود. ترکیب‌ این‌ دو گروه‌ درک‌ چهار الگوی تبدیل‌ دانش‌ را ممکن‌ می‌ سازد.

مدل SECI مدیریت دانش

 

تولید دانش‌ یک‌ فرایند حلزونی‌ متعامل‌ بین‌ دانش‌ ضمنی‌ و تصریحی‌ است‌. تعاملات‌ این‌ دو نوع‌ دانش‌ منجر به‌ تولید دانش‌ جدید می‌ شود. ترکیب‌ این‌ دو گروه‌ درک‌ چهار الگوی تبدیل‌ دانش‌ را ممکن‌ می‌ سازد. در ادامه‌ ویژگی‌های چهارمرحله‌ این‌ فرایندهای تبدیل‌ دانش‌ را تشریح‌ می‌ کنیم‌. هر چهار شیوه‌ تبدیل‌ می‌تواند به‌ عنوان‌ فرایندهای متعالی‌ شناخته‌ شود. مدل‌ SECI تنها یک‌ طرح‌ برای تولید دانش‌ مطرح‌ می‌ کند و ایدۀ خودتعالی‌ را به‌ طور کاملا انتزاعی‌ و مجرد بیان‌ می‌کند.

١. اجتماعی‌ کردن‌. اجتماعی‌ کردن‌ با اشتراک‌ گذاشتن‌ دانش‌ ضمنی‌ در بین‌ افراد سر و کار دارد. اصطلاح‌ اجتماعی‌ کردن‌ تأکید می‌کند که‌ دانش‌ ضمنی‌ به‌ واسطه‌ فعالیت‌های مشترک‌ مانند با هم‌ بودن‌ و در یک‌ محیط‌ زندگی‌ کردن‌ انتقال‌ می‌ یابد نه‌ از طریق‌ دستورالعمل‌های مکتوب‌ یا شفاهی‌. سال‌های طولانی‌ کارآموزی به‌ نوآموز اجازه‌ می‌دهد تا طریقه‌های دیگر فکر کردن‌ و احساس‌ کردن‌ را درک‌ کند. بنابراین‌ در یک‌ موقعیت‌ خاص‌ دانش‌ ضمنی‌ می‌ تواند به‌ اشتراک‌ گذاشته‌ شود، البته‌ تنها در صورتی‌ که‌ فرد این‌ آمادگی‌ را در خودش‌ ایجاد کند که‌ دانش‌ ضمنی‌ را فرا بگیرد. به‌ طور خلاصه‌ خودتعالی‌ چارچوبی‌ برای به‌ اشتراک‌ گذاشتن‌ دانش‌ ضمنی‌ افراد است‌. در عمل‌، اجتماعی‌ کردن‌ کسب‌ دانش‌ از طریق‌ مجاورت‌ فیزیکی‌ است‌. فرایند فراگیری دانش‌ به‌ طور زیاد از طریق‌ تعامل‌ مستقیم‌ با مشتریان‌ و تأمین‌کنندگان‌ ایجاد و فراهم‌ می‌شود. راه‌ دیگر فراگیری دانش‌ ضمنی‌ رفتن‌ در داخل‌ سازمان‌ است‌. اطلاعات‌ در محل‌ انجام‌ کار در داخل‌ سازمان‌ قابل‌ دست‌یابی‌ است‌ و آخرین‌ اطلاعات‌ قابل‌ دسترسی‌ در آنجا متمرکز می‌شود. انتشار دانش‌ ضمنی‌ یک‌ خصوصیت‌ دیگر اجتماعی‌ کردن‌ است‌. فرایند انتقال‌ نظرات‌ به‌ همکاران‌ و زیردستان‌ به‌ طور مستقیم‌ موجب‌ به‌ اشتراک‌ گذاشتن‌ دانش‌ افراد و ایجاد یک‌ مکان‌ یا فضای مشترک‌ می‌شود.

٢. بیرونی كردن. بیرونی كردن بیان دانش ضمنی و انتقال آن به شكل های قابل درک برای دیگران است. به اصطلاح افراد مرزهای درونی و بیرونی خود را گسترش می دهند. در حین فرایند بیرونی كردن، فرد خود را درگیر گروه می كند، بنابرین عضو گروه می شود. مجموعه نظرات و تفكرات افراد با هم تركیب و به نظرات و عقاید گروه می پیوندد، این شكل خودتعالی كلیدی در ادغام نظرات گروه و تبدیل دانش ضمنی به دانش تصریحی است. در عمل بیرونی كردن به دو طریق انجام می شود.

o روشن و شفاف كردن دانش ضمنی (كه این تبدیل دانش ضمنی به دانش تصریحی است) با فنونی سر و كار دارد كه بیان نظرات و یا تصورات فرد به صورت لغات و مفاهیم و زبان تمثیل (از قبیل استعاره ها و قیاس ها و...) كمك می كند.  
o عامل دوم با انتقال دانش ضمنی به مشتریان یا متخصصان به شكل هایی كه به سهولت قابل درک باشد، سر و كار دارد.  لازمة این  عامل استدلال  های مؤثر قیاسی و استقرایی می باشد.

3. تركیب. تركیب شامل تبدیل دانش تصریحی به  شكلهای پیچیده تری از این نوع دانش است. مباحث اصلی در تركیب فرآ یندهای ارتباط، اشاعه و سیستمی كردن دانش است. در عمل مرحلة تركیب به سه فرآیند استوار است:

o گرفتن و ادغام كردن دانش تصریحی جدید ضروری است. این شامل گردآوری دانش بیرونی شده مانند داده های عمومی از داخل یا بیرون سازمان و سپس تركیب این داده ها است.

o انتشار دانش تصریحی بر اساس فرآیند انتقال این شكل دانش به طور مستقیم به  وسیلة ارائه ها و جلسات است. در این جا دانش جدید بین اعضای سازمان پخش می شود.

o ویرایش یا فرآیندی كردن دانش تصریحی قابلیت استفاده از آن را بالا می برد مانند اسناد و مداركی از قبیل طرح ها، گزارشات و اطلاعات بازار.

4. درونی كردن. درونی سازی دانش در واقع تبدیل دانش تصریحی به دانش ضمنی سازمان است. در درونی سازی لازم است فرد دانش مربوط به خود را درون دانش سازمان تشخیص دهد و همچنین خودش را در یك كل  گستردهتر در یابد. یادگیری از طریق انجام دادن، آموزش دیدن و تمرین كردن موجب  میشود كه افراد به قلمرو دانش گروه و تمام سازمان دست یابی داشته باشند. در عمل درونی سازی بر دو بعد تكیه دارد كه عبارتند:

o دانش تصریحی در فعالیت و عمل قرار گرفته است. بنابراین فرآیند درونی سازی دانش عملی كردن مفاهیم و  روشها در مورد راهبردها، تاكتیك ها، نوآوری و ترقی و پیشرفت است، برای مثال برنامه های آموزشی در سازمان های بزرگ به افراد جدید در درک خود سازمان شان به عنوان یك كل كمك می كند.  
o با استفاده از تجربیات و شبیه سازی به عنوان عاملی برای شروع یادگیری و انجام فرآیندها می توان به دانش تصریحی شكل بخشید. در یادگیری بدین طریق مفاهیم و روش های جدید در موقعیت های مجازی را می توان یاد گرفت.

به طور خلاصه مدل SECI یك فرآیند پویایی را توصیف می كند كه در آن دانش ضمنی و تصریحی در حال مبادله و انتقال هستند. فضای مشترک یك مفهوم استعاری را برای مدل SECI و تبدیل پویای دانش فراهم می كند. در درون این فضای مشترک زمان واقعی برای تولید دانش از طریق خودتعالی قابل دست یابی است.

• تولید دانش و خصوصیات چهار نوع فضاى مشرک. متناسب با چهار مرحلۀ مدل SECI چهار نوع مكان وجود دارد. هر طبقه یك مكان خاص مناسب با هر چهار شیوه تبدیل توصیف می كند. این مكان ها جایگاه هایی برای مراحل مشخص چرخة حلزونی دانش است. هر مكان یك فرآیند تبدیل ویژه ای را فراهم می كند و بدین وسیله فرآیند تولید دانش را سریع تر می كند.
• مكان شروع. آن فضایی است كه افراد احساسات، عواطف، تجارب و الگوهای ذهنی خود را به اشتراک می گذراند. مكان شروع، مكانی است كه چرخة تولید دانش شروع می شود. متناسب با مرحلة اجتماعی كردن، انتخاب افراد با تركیب درستی از دانش و مهارت های مختلف برای تیم پروژه، بسیار  اساسی است. از طریق الگوهای ذهنی مهارت های ذهنی افراد به مفاهیم و عبارات رایج تبدیل می شود. این دو فرآیند با هم اتفاق می افتد. فرد از الگوهای ذهنی افراد دیگر استفاده كرده و همچنین الگوهای ذهنی خود را منتقل و مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد.  
• مكان اثرگذارى متقابل، مكانی است كه دانش ضمنی، دانش تصریحی را بوجود می آورد. بنابراین این مكان فرآیند بیرونی كردن را ظاهر می سازد. گفتگو كلیدی برای چنین تبدیل هایی است و استفاده فراوان از  استعارهها یكی از مهارت های مورد نیاز تبدیل است. اهمیت میزان توجه به انتقال دادن و اراده به دانش ضمنی به دانش هوندا و تری.ام مشهود است. جایی كه مكان اثرگذاری متقابل برای گرد هم آوردن بازتاب افراد در فرهنگ شركت، نهادینه شده است.  
• مكان سایبریك، مكانی است از روابط و تعاملات متقابل در یك فضای مجازی به جای زمان و فضای واقعی. این مكان مرحلة تركیب را ظاهر می سازد. تركیب دانش تصریحی جدید دانش و اطلاعاتی كه وجود داشته است، دانش تصریحی را در سراسر سازمان فراگیر می سازد و عمومی می كند. استفاده از شبكه  های پیوسته، ابزارهای گروهی، اسناد، مدارک و پایگاه داده ها كه به سرعت از دهه قبل رشد یافته است، این فرآیند تبدیل را سریع تر می كند.
• مكان تمرین، مرحله درونی سازی را آشكار و تبدیل دانش تصریحی به دانش ضمنی را آسان می كند. آموزش متمركز به وسیلة مشاوران و همكاران ارشد تمرین های مداومی را در بر می گیرد كه بر  الگوهای خاص تكیه دارد و به جای آموزش بر پایه تجزیه و تحلیل با چنین الگوهایی كار می كند. بنابراین درونی كردن دانش به طور مداوم به وسیله دانش رسمی (تصریحی) در عمل واقعی و یا شبیه سازی توسعه پیدا می كند. آگاهی از ویژگی های مختلف مكان ها می تواند تولید دانش را به طور موفقیت آمیز فراهم آورد. در نهایت دانش فراگیر شده در داخل هر مكان به اشتراک گذاشته، دانش بر پایه سازمان را شكل می دهد. فضای مشترک سازمان تنها محل جمع آوری و انباشت مواد یا اطلاعات مختلف نیست؛ بلكه تا اندازه ای پویایی خلق تبدیل دوبارۀ آن به دانش ضمنی را نشان می دهد.  
چطور شركت ها می توانند فضای مشترک را ایجاد و از انتقال این فضای مشترک در داخل سازمان اطمینان حاصل كنند؟ فضای مشترک می تواند به وسیلة فعالیت های سازمانی ایجاد شود. نوع دانش مورد توجه و در حال گردآوری سازمان به موفقیت و استراتژی سازمان بستگی دارد.

 

در صورت تمایل به دریافت/ بهره‌گیری از خدمات و محصولات مرتبط با مدیریت دانش در کسب و کار و یا فعالیت خود، با ما تماس بگیرید.

اشتراک‌گذاری:


0 نظر

ارسال پیام

سیکا؛ سامانه یکپارچه کسب و کار

سیکا؛ سامانه یکپارچه کسب و کار سیکا؛ سایه‌سار کسب و کار شما

با تایید این پیام، با سیاست حفظ حریم خصوصی و استفاده از کوکی های ما موافقت می کنید.