مرکز ملی تبادل اطلاعات، هسته اولیه ورود به دولت پلتفرمی است

پایان تحریم ها با توسعه اقتصاد دیجیتال

مرکز ملی تبادل اطلاعات، هسته اولیه ورود به دولت پلتفرمی است و پلتفرم نوآوری خدمات دولت به شمار می‌رود

«محمد خوانساری»، معاون وزیر ارتباطات، در «نخستین همایش ملی اقتصاد هوشمند و توسعه مالی» به لزوم تغییر کارکردهای دولت به سمت پلتفرم نوآوری برای توانمندسازی اقتصاد دیجیتال ایران تاکید کرد.
خوانساری ادامه داد: از جمله تجربیات دولت هوشمند در ایجاد سامانه‌های متصل، داده محور و تا حد زیادی هوشمند میتوان به، سامانه‌های پنجره واحد مدیریت زمین و درگاه صدور مجوزهای اصناف اشاره کرد که توسط سازمان فناوری اطلاعات ایران ایجاد و راه‌اندازی شده است.

وی، دولت هوشمند را به مثابه ارایه خدمت توسط سامانه‌ها دانست و به تبیین تجربه پنجره واحد مدیریت زمین پرداخت. به گفته وی، در سامانه زمین که در 25 استان کشور استقرار یافته است، که 11 دستگاه از مجموع 47 دستگاه مرتبط با این حوزه که نقش کلیدی در صدور مجوزهای حوزه زمین به ویژه تغییر کاربری اراضی ایفا می‌کنند به یکدیگر متصل شده‌اند و گردش کار میان آنها به صورت الکترونیکی صورت می‌گیرد.

وی افزود: به عبارت دیگر در این پنجره،، مردم برای دریافت یک خدمت ملی، نیازی به مراجعه به دستگاه‌ها یا سامانه‌های مختلف ندارند و از یک درگاه واحد خدمت خود را دریافت می‌کنند و این دستگاه‌ها هستند که با تبادل اطلاعات و داده‌ها با یکدیگر و تقسیم کار، یک سامانه واحد خدمت‌رسانی را ایجاد کرده‌اند.

خوانساری با بیان این مطلب که این مهم با ایجاد مرکز ملی تبادل اطلاعات NIX و گذرگاهی تبادل سرویس دولت میسر شده است، گفت: در این الگو برای توسعه یک سامانه ملی، داد‌ه‌های پایه مورد نیاز توسط هر کدام از دستگاه‌‌های متولی در مرکز ملی تبادل اطلاعات، ارائه شده و یکی از دستگاه‌ها نسبت به تجمیع این اطلاعات و ایجاد سامانه یکپارچه انتهایی اقدام می‌کند.

وی ادامه داد: نکته قابل توجه در این الگو که الگوی کاملی محسوب نمی شود، آن است که خدمت‌رسانی از ابتدا تا انتها همچنان توسط دولت انجام می‌شود و دولت همچنان متصدی ارائه خدمات عمومی است و این الگو زمانی تکمیل‌تر می‌شود که نقش تصدی‌گری دولت حداقل شود، یا به عبارتی سامانه‌ها و خدمات نهایی هم توسط خود مردم به مردم ارائه شود.

رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران در این رویداد با بیان این مهم که در دولت پلتفرمی، ارایه خدمت به صورت رقابتی و مبتنی بر ارزش‌رسانی بالاتر صورت می‌گیرد، تصریح داشت: در دولت پلتفرمی، علاوه بر این که قواعد تصمیم‌گیری و فرآیند خدمت‌رسانی، سامانه‌ای شده و حداقل وابستگی به دخالت افراد را خواهد داشت، همین خدمات با نوآوری‌های متعدد توسط مردم به مردم ارایه می‌شود و دولت نقش توانمندساز و تنظیم‌گر را ایفا می‌کند.

معاون وزیر ارتباطات در این رویداد، مرکز ملی تبادل اطلاعات (NIX) را با شبکه شتاب (شبکه تبادل اطلاعات بین بانکی) مقایسه کرد و مرکز ملی تبادل اطلاعات را هسته اولیه ورود به دولت پلتفرمی و متعاقبا ایجاد پلتفرم نوآوری خدمات دولت به شمار آورد.

وی در خاتمه به ارایه خلاصه‌ای آماری از شاخص‌های کارکردی مرکز ملی تبادل اطلاعات پرداخت و گفت: در حال حاضر در گذرگاه خدمات دولت الکترونیک (GSB)، یک هزار و 949 خدمت ارایه می‌شود و 77 دستگاه سرویس‌دهنده و 326 دستگاه سرویس‌گیرنده وجود دارد که در سال گذشته سه میلیارد تراکنش را به ثبت رسانده‌اند.

این در حالی است که گذرگاه عمومی خدمات دولت الکترونیک (PGSB)، 368 خدمت به دستگاه‌های دولتی و کسب و کارها ارایه می‌شود و 46 دستگاه سرویس‌دهنده و 686 دستگاه سرویس‌گیرنده به این گذرگاه متصل‌اند. بر این اساس 4.5 میلیارد تراکنش در سال 1401 توسط PGSB به ثبت رسیده است که عمده آن را استعلامات خدمت کرونا توسط بخش خصوصی تشکیل می‌دهد.

فرصت های اقتصاد دیجیتال در اقتصاد

برای توسعه اقتصاد دیجیتال نیاز به پلتفرم‌های قوی داریم و باید اجازه رشد و رقابت پلتفرم‌های داخلی و خارجی را بدهیم. خوشبختانه پلتفرم‌های داخلی شکل گرفته و به تدریج در حال توسعه است. البته برخی پلتفرم‌هایی که روی آنها تبلیغ می‌شود، هنوز قابلیت فعالیت کسب و کار را به طور کامل ندارند. باید زمان بیشتری بگذرد تا به توسعه لازم دست پیدا کنند. بنابراین در عین تقویت پلتفرم‌های داخلی و تا زمانی که به شکلی که باید قادر به ارایه خدمات باشند باید اجازه داد از فضای پلتفرم خارجی استفاده شود.د با این اقدام به راه اندازی و توسعه کسب و کارها کمک خواهد شد.

در کشور ما بسیاری از فرصت‌ها و زمینه‌ها در توسعه مشاغل بخش‌های گوناگون از جمله فضای کار اقتصاد دیجیتال مورد توجه قرار نگرفته است. به عنوان مثال فعالیت اقتصادی و اشتغال در حوزه فضای مجازی به میزان کافی مورد استفاده نبوده است و به عبارتی سیاست‌گذاری و اقدام در این حوزه در دهه‌ اخیر مغفول مانده است. با افزایش سهم اقتصاد دیجیتال در بازارکار، تولید و اشتغال، می‌توان تاثیر اقدامات و فعالیت‌های اثرگذار بلندمدت در حوزه فضای مجازی را در بستر کسب و کار کشور مشاهده کرد.

همچنین دولت باید فرهنگسازی کند تا به سمت کارهای تولیدی بنگاه‌های کوچک و متوسط حرکت کنیم. باید وام‌های مناسب در اختیار تولیدکنندگان قرار داد. مشاغل خدماتی با تحریم‌ها به سرعت موقعیت خود را از دست می‌دهند و از بین می‌روند. در این میان اقتصاد دیجیتال می تواند فرصت خوبی برای اشتغالزایی فراهم کند. کسب و کارهای مجازی بر بستر فضای مجازی و اینترنت شکل می‌گیرند و به این منظور باید زیرساخت‌ها را برای ورود مشاغل جدید آماده کنیم زیرا چه بخواهیم چه نخواهیم به سمت مشاغل جدید خواهیم رفت.