میزان موفقیت در نیل به اهداف سازمانی در ارتباط مستقیم با نحوه عملکرد نیروهای انسانی مشغول به کار در سازمان‌ها می‌باشد. ارزشیابی کارکنان، عبارت از مراحلی رسمی به منظور سنجش و مطلع نمودن کارکنان در مورد نحوه انجام وظایف محوله و ویژگی‌های مورد انتظار و شناخت استعدادهای کارکنان می‌باشد.
میزان موفقیت در نیل به اهداف سازمانی در ارتباط مستقیم با نحوه عملکرد نیروهای انسانی مشغول به کار در سازمان‌ها می‌باشد.
تعریف ارزشیابی کارکنان
عبارت از مراحلی رسمی به منظور سنجش و مطلع نمودن کارکنان در مورد نحوه انجام وظایف محوله و ویژگی‌های مورد انتظار و شناخت استعدادهای کارکنان می‌باشد.
اهداف ارزشیابی کارکنان
1- مطلع ساختن کارکنان در مورد نحوه انجام وظایف (مهمترین هدف)
2- تشخیص نیازهای آموزشی کارکنان
3- ایجاد یک سیستم منطقی تشویق و تنبیه
4- ایجاد سیستم صحیح نقل و انتقالات، ترفیعات و انتصابات
5- تهیه طرح‌های پرداخت بر اساس کارایی
6- تقویت سیستم ارتباطی بین مدیران و کارکنان
7- برنامه‌ریزی‌های حرفه‌ای برای کارکنان
8- طراحی صحیح مشاغل
9- رفع نارسایی‌های مربوط به سیستم نیرویابی، جذب و گزینش
معیارهای ارزشیابی کارکنان
1- معیارهای کاری: شرایطی که برای انجام موفقیت‌آمیز شغل لازمند.
2- معیارهای اخلاقی: آن دسته از صفات خصوصیات و ویژگی‌های خوب انسانی
3- معیارهای ارزشی: ریشه در ایدئولوژی و جهان‌بینی انسان دارد.
ارزشیابی عینی و ذهنی
ارزش‌های عینی: عبارت است از ارزشیابی‌هایی که توسط دیگران هم، قابل تصدیق و تأیید باشد.
ارزشیابی ذهنی: ارزشیابی‌هایی که توسط دیگران قابل تصدیق و تأیید نباشد.
انحرافات در ارزشیابی کارکنان
1- تعمیم گروهی
2- تمایل به ارزشیابی متوسط
3- تمایل به ارفاق و یا سختگیری‌های بی‌مورد
4- گرایشات به تبعیض نژادی و جنسی
5- تأثیر رفتارهای اخیر کارکنان
6- انتظارات فرهنگی
1- تعمیم گروهی
زمانی واقع می‌گردد که قضاوت‌های شخصی سرپرست و یا اعضای کمیته ارزشیابی بر مرئوسین و یا ارزشیابی شنونده حاکم شود.
2- تمایل به ارزشیابی متوسط
اغلب ارزشیابی کنندگان از انتخاب کلمات توصیفی عالی، خوب، ضعیف و غیرقابل قبول امتناع ورزیده و کلمه متوسط را برای توصیف فرد مورد ارزشیابی انتخاب می‌کنند.
3- تمایل به ارفاق و سختگیری‌های بی‌مورد
برخی از سرپرستان در کار ارزشیابی دقت نموده و یا سختگیری بی‌مورد انجام می‌دهند.
4- انتظارات فرهنگی
مسئولین ارزشیابی کارکنان، معمولاً ارزشیابی کارکنان را با توجه به معیارهای فرهنگی خاص خود انجام می‌دهند.
5- گرایشات به تبعیض نژادی
برخی از مسئولین ارزشیابی، به صورت خودآگاه یا ناخودآگاه تحت تأثیر ملیت، قومیت، نژاد و جنس افراد قرار گرفته و تبعیضاتی را در مورد آنها قائل شوند.
6- تأثیر رفتارهای اخیر کارکنان
در ارزشیابی‌های غیراستاندارد، ارزشیابان، تحت تأثیر رفتارهای خوب و بد اخیر کارکنان و بدون توجه به رفتارهای قبلی آنان، به ارزشیابی می‌پردازند.
چه کسانی باید ارزشیابی نمایند؟
ارزشیابی ممکن است توسط افراد زیر صورت پذیرد:
سرپرستان- کارشناسان ارزشیابی- خود کارکنان- همکاران- مرئوسین- مدیران رده بالا
ارزشیابی توسط سرپرستان مستقیم (ارزشیابی توسط پدر)
محاسن: شناخت دقیق‌تر از کارکنان و آگاهی از شرایط کاری
معایب: اعمال نظر آگاهانه یا نا آگاهانه.
ارزشیابی به وسیله کارشناسان امور پرسنلی
در سازمان‌های ماتریسی در پایان هر پروژه باید کارکنان توسط مدیر پروژه ارزشیابی شود و نتایج آن به اداره امور پرسنلی اعلام گردد.
ارزشیابی خویشتن (خودارزیابی)
باید خود کارکنان، رفتار خود را با استانداردهای کاری و رفتاری مقایسه نموده و نسبت به خود نظر دهند.
ارزشیابی توسط همکاران
یکی از روش‌های مورد تأیید و معتبر است، زیرا همکاران یکدیگر را بهتر می‌شناسند و نقاط ضعف و قوت یکدیگر را بهتر می‌دانند.
ارزشیابی توسط مرئوسین
در این روش مرئوسین به ارزشیابی سرپرستان و مدیران خود می‌پردازند.
ارزشیابی توسط سرپرست سرپرستان
این مورد را ارزشیابی توسط "پدربزرگ" می‌گویند. هدف مقایسه کارکنان با یکدیگر و انتخاب برخی از آنان برای مشاغل بالاتر است.
0 نظر